گذرنامههای شلوغِ پر از مهر احتمالاً تا چند وقت دیگر جایشان را به عنبیهی چشمها خواهند داد. بر اساس گزارش انجمن بینالمللی حملونقل هوایی (IATA) 45% از مسافران، شرایطش را دارند که از دستِ گذرنامههای کاغذی خود خلاص شوند و به جایش از سیستم تعیین هویت بیومتریک استفاده کنند. خطوط هوایی و فرودگاهها دارند زمینه را برای تحقق این برنامه آماده میکنند. هدف پروژهی IATA One ID این است که مسافران بتوانند بدون اینکه ذرهای به خود زحمتِ پیدا کردنِ پاسپورت و کارت پرواز کاغذی را بدهند، بهراحتی هواپیماشان را سوار شوند و بروند. پروژهی One ID این کار را از روی هویت دیجیتال مسافران انجام میدهد. یعنی قرار است هرکسی یک «نشان اختصاصی بیومتریک» داشته باشد و به این شکل شناخته شود. حالا این نشان اختصاصی را یا از طریق اسکنِ چهره و یا به روشهای دیگر برایش صادر میکنند. جدا از این، انواع بیشماری از این سامانههای تعیین هویت بیومتریک وجود دارد که در آیندهی خیلی نزدیک، پایشان به زندگی روزمرهی تکتکِ ما باز خواهد شد. از تشخیص هویت بر اساس اثر انگشت گرفته تا طرح کف دست و عنبیهی چشم و اسکن چهره و تا سیستمهایی که میتوانند هویت شما را از روی ضربان قلبتان، صدایتان، نحوهی راه رفتنتان و حتی بوی خاصی که میدهید تشخیص دهند. در این میان، اما فرودگاهها و خطوط هوایی، بیشتر علاقهمند به سامانههای اسکن چهره اند و هرروز میبینیم دستگاههای بیشتری از این دست را در فرودگاههای مختلف سراسر جهان نصب میکنند. شرکت فناوری هوایی SITA اعلام کرده 71% خطوط هوایی و 77% فرودگاهها در نظر دارند تحقیقات بیشتری را در زمینهی ارتقای کارتهای شناسایی طی سه سال آینده انجام دهند. به همین دلیل برنامهی کنار گذاشتن گذرنامههای کاغذی، چیزیست که بهتدریج انجام خواهد شد. طبق تازهترین گزارش این شرکت، 59% فرودگاهها میخواهند درگاههای خودکاری [یعنی گیت بدون حضور انسان؛ مثل مترو] را راه بیندازند که بر اساس ترکیبی از مدارک شناسایی بیومتریک و مدارک مسافرتی کار میکند. در یک مقیاس دیگر 52% از فرودگاهها تصمیم دارند درگاههای خودکاری بگذارند که فقط با مدارک شناسایی، راه را باز میکند. در نهایت 47% از فرودگاهها هم در نظر دارند تا سال 2021 تمام ایستگاههای کنترلشان را به سیستم نشان اختصاصی بیومتریک تغییر دهند. خط هوایی «دلتا ایرلاینر» و فرودگاه «هارتفیلد جکسون آتلانتا» پیشقدم اولِ این حرکت شدهاند. آنها اخیراً اعلام کردند که در همکاری با سازمان گمرک و حفاظت از مرزهای ایالات متحده (CBP) برنامه دارند ترمینال بینالمللی مینارد اچ جکسونِ فرودگاه آتلانتا (ترمینال F) را تبدیل به اولین ترمینالی در آمریکا کنند که به طور کامل با سامانهی بیومتریک کار میکند. سیستم تعیین هویت شرکت دلتا و فرودگاه آتلانتا از لحظهی ورود به وسیلهی اسکن چهره، کارش را آغاز میکند. دستگاههای اسکن چهره، هر کدام در کیوسکهای سلفسرویس، پیشخوان چمدانها، ایستگاه کنترل ادارهی امنیت حمل و نقل و تمام درگاههای خروجی ترمینال F نصب شدهاند. مسافران میروند و شناسایی میشوند. همچنین برای مسافران ورودی به خاک آمریکا هم ایستگاههای تشخیص هویت بیومتریکِ سازمان گمرک و حفاظت از مرزها به صورت جداگانه در حال آمادهسازیست. پروژهی بیومتریک دلتا یک کار داوطلبانه است. مسافرانی که میخواهند کارشان را همچنان به شیوهی ایام قدیم انجام دهند، آزادند. ولی برای کسانی که مدل جدید را ترجیح میدهند، باید بگوییم که این سامانهی هویت بیومتریک میتواند برای مسافرانِ شرکتهای طرفِ قرارداد دلتا که از ترمینال F پرواز میکنند هم کار کند؛ یعنی خطوط هوایی ایرومکزیو، ایرفرانس-کی ال ام و ویرجینآتلانتیک. شرکت فناوری VisionBox از این هم یک قدم فراتر رفته است. این شرکت یک گذرگاه بیومتریک ساخته که میتواند هویت مسافران را از روی راه رفتنشان تشخیص دهد. دیگر هم نیاز نیست جلوی دوربین بایستند و معطل شوند. همین که در آن راه میروند، خودش آنها را اسکن میکند و بعد شناسایی میشوند. همین کافیست برای اینکه بفهمیم در آیندهی نزدیک به کدام سمت میرویم. در حال حاضر بزرگترین چالشِ خطوط هوایی و فرودگاهها این است که مطمئن شوند تکنولوژی One ID میتواند در سراسر جهان کار کند. دولتها باید استانداردهای مشترکی را بپذیرند تا بر اساس آن، اطلاعات بیومتریک شهروندانشان را در اختیار همدیگر بگذارند. شرکت SITA معتقد است این کار از طریق توافقهای دوجانبه میان کشورهای متحد همچون آمریکا و بریتانیا آغاز میشود. بعد از آن هم بهتدریج بین سایر متحدانی که به هم اعتماد دارند، گسترش مییابد. سازمان گمرک و حفاظت از مرزهای ایالات متحدهی آمریکا قصد دارد ایستگاههای بیومتریک بیشتری را برای مسافران ورودی به این کشور نصب کند. این سازمان میکوشد پیمانهای مشارکت بینالمللی متعددی را با خطوط هوایی بریتیش ایرویز، ایرنیوزیلند، جتبلو، لوفتانزا و فرودگاههای اورلاندو، لسآنجلس و مینهتا سَن خوزه امضا کند. اما خب فعلاً گذرنامههایتان را دور نیندازید! حتی اگر هم بخواهید از سامانهی تشخیص هویت بیومتریک استفاده کنید، باز برای پروازهای بینالمللی و داخلی، گذرنامه و مجوز کاغذی را نیاز دارید. اینها هنوز هم تنها مدارک رسمی دولتی هستند که برای تشخیص هویت بیومتریک لازمشان دارید. جدا از این، ممکن است اصلاً یک وقتی دستگاههای بیومتریک خراب باشد. چه میخواهید بکنید؟ پس همچنان نگهشان دارید